Πρόσκληση του Ναυτικού Μουσείου στην παρουσίαση του βιβλίου “ΝΗΕΣ ΠΟΝΤΟΠΟΡΟΙ”
Πρόεδρος και το Διοικητικό Συμβούλιο του Ναυτικού Μουσείου της Ελλάδος
έχουν την τιμή να σας προσκαλέσουν
στην ομιλία και παρουσίαση του βιβλίου “ΝΗΕΣ ΠΟΝΤΟΠΟΡΟΙ. Ομηρικά πλοία, δεινοί πλόες και Ναυτική Αρχαιολογία”
της Δήμητρας Καμαρινού, Διδάκτορος Πανεπιστημίου Πατρών, αρχαιολόγου, βραβευμένης από την Ακαδημία Αθηνών,
που θα λάβει χώρα στην αίθουσα εκδηλώσεων του Μουσείου
το Σάββατο, 10 Φεβρουαρίου και ώρα 11.00 π.μ.
Θα προλογίσει ο κ. Χάρης Τζάλας, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Προστασίας Ναυτικής Παράδοσης, υπεύθυνος των ενάλιων ερευνών στην Αλεξάνδρεια.
Παράλληλα θα γίνει έκθεση αντιγράφων εργαλείων μυκηναϊκής ναυπηγικής τέχνης από την Δρα Έλενα Μαραγκουδάκη, αρχαιολόγο.
Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.
Η έκδοση, καρπός υπερδεκαετούς έρευνας, είναι μοναδική για την ελληνική βιβλιογραφία και καλύπτει ένα μεγάλο κενό στις γνώσεις μας για την αρχαία ελληνική ναυπηγική και ναυτική παράδοση από τη Μυκηναϊκή Εποχή και τους Ομηρικούς χρόνους. Μεταξύ άλλων εξετάζει θέματα, όπως: Ποια είναι η ιστορική πραγματικότητα πίσω από τις θαλασσινές περιπέτειες της Οδύσσειας; Τι μας αποκαλύπτει το χωρίο της κατασκευής της “σχεδίας” του Οδυσσέα για τη ναυπήγηση των πλοίων; Πώς ήταν τα πλοία των Μυκηναίων και των ομηρικών ηρώων; Τι αναζητούσαν στα διαμεσογειακά ταξίδια τους και πώς αντιμετώπιζαν τις δυσκολίες στις θαλάσσιες ρότες; Πώς ήταν η ζωή εν πλω και πού αναζητούσαν ασφαλή αγκυροβόλια; Ποιοι λαοί συμπλέανε στα καταστρώματα των πλοίων και πώς αλληλεπιδρούσαν οι ναυτικοί και οι πολιτισμοί του Αιγαιακού κόσμου με αυτούς της Αιγύπτου, της Φοινίκης και της Κύπρου; Ποια ήταν τα μυστικά των ναυδόμων για την επιλογή της ξυλείας και οι τεχνικές τους και ποια εργαλεία είχαν στη διάθεσή τους;
ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ
Κι αν έχουμε ταξιδέψει μαζί με τον Οδυσσέα πάνω στο καράβι του! Στη φαντασία μας, βέβαια, μόνο! Διότι η Μεσόγειος, μέχρι πρόσφατα, κρατούσε στον βυθό της, απρόσιτα για μας, τα ναυαγισμένα σκαριά. Ποια είναι όμως η ιστορική πραγματικότητα; Πώς να ήταν τα πλοία των Μυκηναίων και των ομηρικών ηρώων; Για ποιους λόγους ανοίγονταν «ἐπ᾽ εὐρέα νῶτα θαλάσσης» και ποιοι ήταν οι προορισμοί τους; Τι αναζητούσαν στα διαμεσογειακά ταξίδια τους και πώς αντιμετώπιζαν τις δυσκολίες στις θαλάσσιες ρότες; Πώς ήταν η ζωή εν πλω και πού αναζητούσαν ασφαλή αγκυροβόλια; Ποιοι λαοί συμπλέανε στα καταστρώματα των πλοίων και πώς αλληλεπιδρούσαν οι ναυτικοί και οι πολιτισμοί του Αιγαιακού κόσμου με αυτούς της Αιγύπτου, της Φοινίκης και της Κύπρου; Ποια ήταν τα μυστικά των ναυδόμων για την επιλογή της ξυλείας και ποια εργαλεία είχαν στη διάθεσή τους; Πώς ναυπηγούσανε καράβια χωρίς αρχικό σκελετό και χωρίς καρφιά;
Η έκδοση είναι μοναδική για την ελληνική βιβλιογραφία και καλύπτει ένα μεγάλο κενό στις γνώσεις μας για την αρχαία ελληνική ναυπηγική και ναυτική παράδοση από τη Μυκηναϊκή Εποχή και τους Ομηρικούς χρόνους. Η πρωτοτυπία του έργου, και σε σχέση με τη διεθνή βιβλιογραφία, έγκειται στο ότι με αφετηρία τη ναυπηγική ανάγνωση της «σχεδίας» του Οδυσσέα ,αντιπαραβάλλονται οι αναφορές στα ομηρικά έπη σε πλοία και θαλασσινά ταξίδια με τις αρχαιολογικές πηγές: σκαριφήματα πλοίων σε αγγεία Μυκηναϊκής και Γεωμετρικής Εποχής, εικονογραφικά παράλληλα σκαφών όλων των ναυτικών πολιτισμών της ΝΑ Μεσογείου, ναυαγισμένα σκαριά σε όλη την έκταση της Μεσογείου σε διάστημα χιλίων χρόνων (14ο – 5ο αι. π.Χ.). Δυσεπίλυτα ερωτήματα, όπως ο ρόλος του υψηλού ακρόπλωρου και οι δυνατότητες όρτσα πλεύσης και πλοήγησης των σκαφών, απαντώνται μέσα από τεχνικές μελέτες και πειράματα. Χάρτες, σχέδια, φωτορεαλιστικές αναπαραστάσεις, φωτογραφίες υποβρύχιων ανασκαφών και μουσειακών αντικειμένων εμπλουτίζουν τη σύνθεση της εικόνας των πλοίων και της ζωής στα διαμεσογειακά ταξίδια.Η ενδελεχής ναυπηγική ανάγνωση και ερμηνεία της κατασκευής της «σχεδίας» του Οδυσσέα αποκαλύπτει ότι δεν πρόκειται για κατασκευή σχεδίας, αλλά ότι είναι ένας ακριβόλογος οδηγός για τις φάσεις ναυπήγησης ιστιοφόρου πλοίου της εποχής και μάλιστα με εξελιγμένη τεχνική σύνδεσης των σανίδων του κύτους του.
Προκειμένου να μυήσει τον αναγνώστη σε ένα σχετικά άγνωστό στο ευρύ κοινό θέμα, η συγγραφέας ανασυνθέσει το αντικείμενό της σε τρία επίπεδα.Το πρώτο είναι αυτό του πυρήνα της βραβευμένης από την Ακαδημία Αθηνών (2006) επιστημονικής έρευνάς της, ο οποίος παρουσιάζεται με εύληπτο και κατανοητό για το ευρύ κοινό τρόπο. Το δεύτερο επίπεδο, οι «Σταθμοί» της έρευνας, αφηγείται τις αναζητήσεις της «Διεπιστημονικής ΟμάδαςΝαυτικής Αρχαιολογίας του Ξυλοκάστρου», που είχε την τύχη να εκπονεί τη μελέτη για την κατασκευή μιας μυκηναϊκής εικοσόρου την εποχή που η Ναυτική Αρχαιολογία έθετε τα θεμέλιά της. Στο τρίτο επίπεδο, στις «Αντιστροφές» στο τέλος κάθε κεφαλαίου, η συγγραφέας, αναπλάθοντας το απτό υλικό των υποβρύχιων ανασκαφών, διηγείται τις περιπέτειες μιας Μυκηναίας σε μία ριψοκίνδυνη ναυτική αποστολή στις φημισμένες τότε πολιτείες της ΝΑ Μεσογείου.
Το βιβλίο, καρπός υπερδεκαετούς έρευνας, ανοίγει, στην ουσία, μια θύρα ερμηνείας των μακραίωνων δράσεων του ελληνικού πολιτισμού, ήδη από τα προϊστορικά χρόνια, μέσα από την οποία αναδεικνύεται εναργέστερα ο χαρακτήρας του: καταδεικνύει ότι δεν τον χαρακτηρίζει μόνο το άγγιγμα της θάλασσας, αλλά ότι σημαντικές επιλογές και εκφράσεις του διαμορφώθηκαν μέσα από τη ναυτική διάστασή του.
